ಇಂದು ಮುಂಜಾನೆ ಏಳುತ್ತಾ ವಿಜಯಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡಾಗ ಕಂಡ ವಿಷಯವೇ ಇದು. ಎನ್. ಎಸ್. ಶಂಕರ್ ಎಂಬುವರೊಬ್ಬರು ಎಸ್. ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪನವರ "ಆವರಣ" ಕಾದಂಬರಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಣಾತ್ಮಕ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದು ಅದರ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರನ್ನು ಕರೆದಿದ್ದರು. ಅವರಲ್ಲಾಡಿದ ಭಾಷಣದ ಸಾರವೇ ಈ ಬರಹದ ತಲೆಬರಹ.
"ಆವರಣ"ದ ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ಹಿಂದೆ ಇಲ್ಲಿ ಬರೆದಿರುವೆ. ಆಗ್ಗಿನಿಂದ ಈವರೆಗೆ ಆವರಣದ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಚಿಂತನೆ ಬದಲಾಯಿಸಿಲ್ಲ. ಹೌದು - ಇದು ಭೈರಪ್ಪನವರ ಬೇರೆ ಕೃತಿಗಳ ಹಾಗಿಲ್ಲ - ಸ್ವಲ್ಪ ಕೃತಕವಾಗಿ ನನಗೆ ಕಂಡಿತ್ತು ಎಂಬ ವಿಷಯವನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಅದನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಅನಂತಮೂರ್ತಿ. ರಝಿಯಾ ಮತ್ತು ಅಮೀರರು ಬಹಳ ಕಾಲದ ಮೇಲೆ ಸೇರಿದಾಗ, ರಝಿಯಾ ತನ್ನ ಗಂಡನೊಡನೆ ಚರ್ಚೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ; ಪ್ರೀತಿ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಇವರ ಒಂದು ಅಹವಾಲು. ಕಾದಂಬರಿಯ ಕಲಾತ್ಮಕತೆಗೆ ಚರ್ಚೆ ಮೀಸಲಾಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ ತೊಂದರೆ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಭೈರಪ್ಪನವರು ಜನಪ್ರಿಯತೆಗಾಗಿ ಬರೆಯುವ ಲೇಖಕರೆಂದು ಆಕ್ಷೇಪಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಸುದ್ದಿವಿವರವನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಓದಿದಾಗ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಅಸಹ್ಯಭಾವನೆ ನನ್ನಲ್ಲುಂಟಾಯಿತು.
ಮೊದಲಿಗೆ ಕಾದಂಬರಿಯ ಕಲಾತ್ಮಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇವರು ಹೇಳುವ ಮಾತು. ಇದರಲ್ಲಿ "ಒಳನೋಟ" ಇರಲಿಲ್ಲವೆಂದು ನಮ್ಮ ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರ ಅಂಬೋಣ. ಭೈರಪ್ಪನವರ ಬೇರೆಯ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಆವರಣದ ಒಳನೋಟ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸಿದರೂ ಬೇರೆ ಲೇಖಕರ ಉತ್ಕೃಷ್ಟಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವಷ್ಟು ಒಳನೋಟವಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ಮಾತು ಒಂದು ಕೃತಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗದೆ ಸಾರಾಸಗಟಾಗಿ ಭೈರಪ್ಪನವರಿಗೆ "ಒಳನೋಟ"ವೇ ಇಲ್ಲವೆಂದರೆ?
ಒಪ್ಪೋಣ, ನನಗೆ ಭೈರಪ್ಪನವರ ಭಾಷೆ ಅಷ್ಟು ಸೊಗಸಿಲ್ಲ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. "ಕವಿತ್ವದ ಆರ್ದ್ರತೆ" ಅವರ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇಡೀ ಪ್ರಬಂಧವನ್ನು ಗಮನಿಸುವಾಗ ಆದೂ ಧ್ವನಿಪರಂಪರೆಯುಳ್ಳದ್ದೆ ಎಂದು ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಕಾವ್ಯಸದೃಶವಾಗಿಯೇ ಆಗುತ್ತವೆ. ಅಥವಾ ಅ.ಮೂ ಪ್ರಕಾರ ವಿಕ್ರಮ್ ಸೇಠ್ ರ "Golden gate" ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಭೈರಪ್ಪ ಬರೆಯಬೇಕೆಂದೋ?
ಈಗ ಅ.ಮೂ.ರವರ "ಸಂಸ್ಕಾರ"ವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ - ಪ್ರಾಣೇಶಾಚಾರ್ಯರಿಗಾದ ಸಮಸ್ಯೆ ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅವರಷ್ಟೇ ವ್ಯಾಸಂಗವಿದ್ದ ಬೇರೆ ಯಾರಾದರೂ ಕರ್ಮಠರಿಗೆ ಆಗಿದ್ದರೆ ಛಕ್ಕನೆ ಉತ್ತರ ಸಿಕ್ಕುತ್ತಿತ್ತು. (ಪಾ. ವೆಂ. ಆಚಾರ್ಯರ ಇದರ ಬಗೆಗಿನ ಲೇಖನವನ್ನೋದಿ). ಅಷ್ಟು ದಿನ ಒದ್ದಾಡುವ ಪ್ರಸಂಗವೇ ಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಾಣದೇವರ ಗುಡಿಗೆ ಪ್ರಾಣೇಶಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಕಳಿಸಿದ್ದು ಚಂದ್ರಿಯ ಜೊತೆ ಇವರನ್ನು ಸೇರಿಸಲೆಂದು. ಇದು ಕಥೆಯ ಮುಖ್ಯಕೊಂಡಿ. ಇಲ್ಲೇ factual ಆಗಿ ತಪ್ಪು ಮಾಡಿದ ಇವರು, ಬೇರೆಯವರಿಗೆ ಒಳನೋಟವಿಲ್ಲ ಅನ್ನುವುದು ಅಷ್ಟು ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ನನಗೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಾಣೇಶಾಚಾರ್ಯರನ್ನು ಚಂದ್ರಿಯ ಜೊತೆ ಸೇರಿಸಿದರೆ ಅದು ವಿಪ್ಲವವೇ? ಇದನ್ನು ಭೈರಪ್ಪನವರ "ದಾಟು" ವಿನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆಯಾದ ಜಾತಿಯ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿ. ಜಾತಿರಾಜಕಾರಣದ ಒಳನೋಟ ಅಲ್ಲಿ ಕಂಡಷ್ಟು ನನಗೆ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಕಂಡಿಲ್ಲ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪಂಗಡಗಳ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸಿ ಓದುಗರನ್ನು ಯೋಚನೆಗಿಕ್ಕುವ ಭೈರಪ್ಪನವರ ಪರಿ ಅನನ್ಯಸಾಧಾರಣ. ಭೈರಪ್ಪನವರು "ಆವರಣ"ದಲ್ಲಿ ತೋರಿರುವಷ್ಟು ಒಳನೋಟ ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರ ಅತಿ ಜನಪ್ರಿಯಕೃತಿಯಾದ "ಸಂಸ್ಕಾರ"ದಲ್ಲೂ ನನಗೆ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ಅ.ಮೂ ಅವರ ಬಿಡಿ ಲೇಖನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಣ್ಣ ಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ನನಗೆ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಒಳನೋಟ ಕಂಡಿದೆ. ಆದರೆ ಭೈರಪ್ಪನವರನ್ನು ಒಳನೋಟವಿಲ್ಲದ ಸಾಹಿತಿಯೆಂಬುದು ಅ.ಮೂ ರವರ bias ಅನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತೋರುತ್ತದೆಯೆಂದೆನ್ನಬೇಕು.
ಈಗ "ಚರ್ಚಾಪಟು" ಎಂಬ ಹಣೆಪಟ್ಟಿಯ ಬಗ್ಗೆ. ಹೌದು, "ಭಿತ್ತಿ"ಯಲ್ಲಿ ಭೈರಪ್ಪನವರೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಂತೆ ಅವರು ಒಳ್ಳೆಯ ಚರ್ಚಾಪಟು. ಅವರಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕಂಡ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯಲು ಅವರಿಗೆ ಹಕ್ಕಿಲ್ಲವೇ? (ಹೌದು, ಅ.ಮೂ ರವರಿಗೂ ಭೈರಪ್ಪನವರನ್ನು ಟೀಕಿಸುವ ಹಕ್ಕಿದೆ. ಆದರೆ ನನಗೂ ಅವರನ್ನು ಟೀಕಿಸುವ ಹಕ್ಕಿದೆ). ಅವರಿಗೆ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಪುಷ್ಟಿ ಕೊಟ್ಟು ಬರೆದರೆ ಅವರು ಚರ್ಚಾಪಟುವಾಗುವರೇ? ಅಥವಾ ಭೈರಪ್ಪನವರೆತ್ತಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲಾರದೆ ಮೊದಲೇ ಸೋಲೊಪ್ಪಿಕೊಂಡು ಈ hit and run ರೀತಿಯನ್ನು ಅ.ಮೂ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆಯೇ?
ವಂಶವೃಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಾತ್ಯಾಯನಿಯನ್ನು ನರಳಿಸಿ ನರಳಿಸಿ ಕೊಂದದ್ದು ನನಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಆ ಪಾತ್ರಕ್ಕೆ ನಾನು ಮರುಕಪಟ್ಟಿದ್ದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಭೈರಪ್ಪನವರು ಹಾಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಬಿಡಲು ಈ ಕಡೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗದೆ, ನವನಾಗರಿಕತೆಯನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದೆಯಿರುವ ತ್ರಿಶಂಕು-ಸ್ಥಿತಿ ಆಕೆಯದು. ಇದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿಯೇ ತೋರಿರುವರಲ್ಲ? ಎರಡೂ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತೋರಿದರೂ, ಕಾತ್ಯಾಯನಿಯನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದು ಭೈರಪ್ಪನವರಿಗಿಷ್ಟವೋ ? ಅಥವಾ ವಾಸ್ತವದ ಪ್ರತಿಬಿಂಬವೋ? ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಃ ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ಪಟ್ಟ ಭೈರಪ್ಪನವರಿಗೆ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಕಾಳಜಿ ಹೆಚ್ಚು. ಅವರು ಅಮಾನವೀಯವಾಗಿ ಪಾತ್ರಚಿತ್ರಣಮಾಡಿರುವುದನ್ನು ನಾನು ನೋಡಿಲ್ಲ. ಅಂಥ ಮಂದ್ರದ ಮೋಹನಲಾಲನ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಅನುಕಂಪ ಹುಟ್ಟುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡುವ ಭೈರಪ್ಪನವರು "ಸಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಲ್ಲದ ಬಾಡಿಗೆಯ ಹಂತಕರ ದ್ವೇಷದಿಂದ ಬರೆಯಬಲ್ಲ"ವರೇ?
"ಮಂದ್ರ"ವನ್ನು ಎಷ್ಟು ಜನ ಓದಿದರು? ಅದಕ್ಕೆ ಆವರಣದ ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಏಕೆ ಸಿಗಲಿಲ್ಲ? ಅಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯ ಏಕಾಗಲಿಲ್ಲ? ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅದರಲ್ಲಿನ ಕಲಾತ್ಮಕತೆ "ಆವರಣ"ಕ್ಕಿಂತ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸದೆ ಒಬ್ಬ ಕಲಾವಿದನ ಏಳು-ಬೀಳುಗಳನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ ಮಂದ್ರ ಸುಂದರವಾದ ಕೃತಿ. ಆದರೆ ಆವರ ಬೇರೆಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯವಲ್ಲ. ಹಲವರು ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದ ನಂತರವೇ ಪುಸ್ತವನ್ನು ಮೂಲೆಗುಂಪು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ನಾನು ಕಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಆದರೆ ಆ ಕೃತಿಯ ಸ್ವಾರಸ್ಯ ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಓದುವವರಿಗೆ. ಕಲೆಯ ಆ ಮುಖಗಳನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಬಲ್ಲವರಿಗೆ. ರಸಾಸ್ವಾದದ ಆ ಮಟ್ಟ ಜನಪ್ರಿಯವಲ್ಲ, ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್! ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಮಾಡಬೇಕಿದ್ದರೆ, ಅಸಭ್ಯವಾದ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ವರ್ಣಿಸಿ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತಲ್ಲ? ಆದರೆ ವಸ್ತುಸ್ಥಿತಿ ಅದು ಹಾಗಾಗಲೇ ಇಲ್ಲವೆಂಬುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೇವಲ ಜನಪ್ರಿಯತೆಗಾಗಿ ಬರೆಯುವವರು ಭೈರಪ್ಪ ಎಂಬುದು ಹುರುಳಿಲ್ಲದ ಮಾತು.
ಆದರೆ ಕೃತಿಯು ಜನಪ್ರಿಯವಾದರೆ ಅದು ಲೇಖಕನ ದೌರ್ಬಲ್ಯವೇ? ಈ "ಅನಾವರಣ" ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದ ಶಂಕರ್ ಪ್ರಕಾರ - ಪುಸ್ತಕ ಕಡಿಮೆ ಮಾರಾಟವಾದಷ್ಟು ಆ ಲೇಖಕನಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿದೆಯೆಂದೇ?
ಭೈರಪ್ಪನವರು ಸತ್ಯವನ್ನೇ ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿವವರು. ಕಹಿಯಾಗಿ ಕಂಡರೂ ಅದು ಸತ್ಯವೇ. ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದ ಹಾಗೆ ಎರಡು ಪಂಗಡಗಳ ನಡುವೆ ಸತ್ಯದ ಬುನಾದಿಯ ಮೇಲೆ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕು. ಸುಳ್ಳಿನ ಬುನಾದಿಯ ಮೇಲಲ್ಲ. ಸತ್ಯವನ್ನಾಶ್ರಯಿಸಿದರೆ ಮೊದಲು ಕಷ್ಟ ಅಥವಾ ಕಹಿಯಾದರೂ ನಂತರ ಸುದೃಢ ಸಮಾಜ ಬೆಳೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದು. ಸುಳ್ಳಿನ ಮೇಲೆ ಸುಳ್ಳನ್ನು ಹೇಳಲು ಹೋಗುವ ಇಂಥ "ಶಂಕರ್" (ಎಂಥ ವಿಪರ್ಯಾಸದ ಹೆಸರು - ಶಂಕರನೆಂದರೆ ಮಂಗಳವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವವನು!) ಅಂಥವರಿಗೆ ನಿಜವಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿದೆಯೇ?
9 comments:
Very well said. Here URA is directly attacking SLB the person and not his writing. Totally biased views from a Jnanapeetha awardee, it is a shame.
SLB has spent considerable time and energy to make his writing close to truth. It is easy for some unknown "Shankar" to write a critique-note with backing of people like URA. These are all gimmicks to get fame real quick.
Very fast response indeed to Anathamurthy's ramblings.
A couple of questions on Aavarana: it was written in 2004 but published only in 2007. Why this delay? Any idea why the Hindus could not defeat the repeated onslaught of the Islami invaders? Reading about Prof. Shastry reminded me of the hectic lobbying by Anathamurthy for the Kerala University VC post and the membership of the Sahitya Academy or some such governmental organization. Like Shastry, Ananthamurthy also married a Christian. Both names end with a Y. Still, I do not believe this was deliberate.
Aavarana reveals how history is not only written but also rewritten and re-rewritten to suit the writers' convenience. Leaving aside history for a while, let us come to the present to see how even current happenings are deliberately distorted and misinterpreted to suit the self-interest of the people: The living legend NR Narayana Murthy and the attack on him for the national anthem issue. The most patriotic man with the highest integrity and moral values, if ever there was one. The man who chose to return to India to work at a time when fleeing India for greener pastures was the norm. The man who proclaimed that paying taxes was one's solemn duty and whose IT-Returns were filled by his 7th Std. son as there was nothing to hide or evade or avoid. The man who created thousands of millionaires. The man whose company was the first to be visited by the heads of powerful countries like Russia, China, Japan, and England when they visited Bangalore. Is it any wonder then that our history was cooked up and distorted?
When URA can smartly accept that there were 'vidwamsas' in Aurangazeb's court, what makes him not to accept the fact that Auragazeb was indeed a fanatic?
Bhairappa doesnt praise him, nor condems him in "Aavarana", he just portrays him as he was...and his times as it were..
We must appreciate that despite the Prof. Shasthris and the likes, we get to see the truth, in its original colours.
There is going to be harmony, peace, if everyone understands the truth alike.
I'm with you sir, in this debate. Down with URA.
whom can we trust more? URA or Wikipedia? see: http://en.wikipedia.org/wiki/Aurangazeb#Hindu_temple_desecration
repeating what i told in december stud's post on the smae topic:
Ananthamurthy can come before Bhyrappa only in a Telephone Directory. Everywhere else, it is Bhyrappa first and then somewhere down the list will Ananthamurthy be seen.
Two days back URA made an interesting statement. He would no more participate in the literary functions and would participate only in political functions to avoid future controversies. He selected the one where he fits most.
Unfortunately, so far he used to mix-up his thoughts in politics and literature.
Here URA repeats those sentences, in detail.
This article defines his stand. Pls go thru it.
Thank you all for your comments. I have observed that most people who are internet literate generally think like and appreciate Bhyrappa more. Of course, not all.
@anon1 - you're right that URA is attacking SLB personally rather than criticizing his work. (at least in the newspaper report)
@aram - thank you for the detailed comment. I know a couple of things about AvaraNa such as it was supposed to be titled "niShEdha" - but then got released as AvaraNa. The main reason, IMHO, why AvaraNa's publication might have been delayed is because of the legal implications of such a work. I agree with you in that the resemblance Shastry and URA might not be intentional, but on another level, it could be a sub-conscious thing and could have come out as something totally involuntary. And about the national anthem issue, I have mixed feelings. SLB shouldn't have supported NRN - but the whole thing was a media circus anyway.
@srik (first time) - of course, isn't it always better to choose a "convenient truth"? I agree with you completely that peace will prevail if there is common understanding of the truth.
@anon2 - though wikipedia might also have some doctored articles, it looks like this one is not. As it clearly mentions - Aurangzeb's Hindu temple desecration has the maximum citations! URA can believe what he wants to!
@bellur - Yes. I agree with you there :)
@anon3 - URA should have done that a long time ago. He is just wasting his time and talent and literary functions!
@srik (2nd time) - Thanks for providing that link. I glanced through it and looks like I can address a couple of issues there.
BTW, isn't it curious that most of the authors URA praises in that article are dead? ;)
The reading of Aavarana had made me wonder about why the muslim invaders were so successful in their conquests and ruling India for so long.
I think Murad Ali Baig, who is more popular as an automotive journalist, has attempted to answer this in his latest book, "Reflections In The Sacred Pond."
The following interview with him is from the Outlook weekly.
The author of Refelections In the Sacred Pond which sets about to answer eighty questions on religious history in India.
Q: One thing you learned during your research?
A: What led to Hindu India's downfall, in the 400 years before the Turkish invasions, was the collapse of free-form traditions of indigenous worship, and new Brahminical dominance.
Q: Are you an atheist?
A: No- I subscribe to the earliest Indian philosophy, Sankhya, with only two realities: purusha, the person, and prakriti, nature.
Q: What does the book want to tell the reader?
A: I'm just trying to show the deficiencies in history and public stereotypes.
Post a Comment